Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Sheldon Whitehouse ngày 22/7 đã giới thiệu Đạo luật Cạnh tranh sạch, nhằm mục đích tăng tính cạnh tranh cho các công ty Hoa Kỳ trên thị trường quốc tế và giải quyết các nguồn phát thải khí nhà kính làm nóng lên toàn cầu, bằng cách tạo ra một cơ chế điều chỉnh biên giới carbon.

Hoa Kỳ sẽ ban hành 1 chính sách mới về cơ chế điều chỉnh carbon xuyên biên giới
Ảnh minh họa

Theo Thượng nghị sĩ Whitehouse: “Các nhà sản xuất Hoa Kỳ hành động vì khí hậu thường gặp bất lợi so với các đối thủ cạnh tranh gây ô nhiễm môi trường ở nước ngoài. Đạo luật Cạnh tranh sạch sẽ giúp các công ty Hoa Kỳ có một bước tiến trên thị trường toàn cầu, đồng thời giảm lượng khí thải carbon ở trong và ngoài nước, hướng đến một hành tinh an toàn khí hậu. Tôi hy vọng đề xuất này sẽ được Quốc hội thông qua”.

Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon là một chính sách thương mại về môi trường bao gồm các khoản phí được áp đối với hàng nhập khẩu từ các nhà sản xuất đặc biệt sử dụng nhiều carbon.

Đạo luật Cạnh tranh sạch sẽ đặt ra điều chỉnh biên giới carbon đối với hàng nhập khẩu sử dụng nhiều năng lượng, đồng thời khuyến khích quá trình khử carbon trong sản xuất trong nước. Bắt đầu từ năm 2024, việc điều chỉnh sẽ áp dụng cho các ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng, bao gồm nhiên liệu hóa thạch, sản phẩm dầu mỏ tinh chế, hóa dầu, phân bón, hydro, axit adipic, xi măng, sắt thép, nhôm, thủy tinh, bột giấy và giấy và ethanol.

“Đạo luật Cạnh tranh sạch sẽ giúp thúc đẩy nhu cầu đối với các sản phẩm sạch, sản xuất tại Hoa Kỳ và thúc đẩy phương pháp tiếp cận dựa trên thị trường để khuyến khích các nhà sản xuất theo đuổi chuỗi cung ứng và quy trình sạch hơn”, Shannon Heyck-Williams- Giám đốc cấp cao về chính sách khí hậu và năng lượng tại Liên đoàn Động vật hoang dã quốc gia của Hoa Kỳ nhận định.

Vào năm 2026, sự điều chỉnh sẽ được mở rộng, bao gồm các mặt hàng thành phẩm nhập khẩu có chứa ít nhất 500 pound hàng hóa sơ cấp chứa năng lượng được bao gồm. Vào năm 2028, ngưỡng được bao gồm sẽ giảm xuống còn 100 pound.

Đối với hàng nhập khẩu được sản xuất ở các nền kinh tế thiếu minh bạch, mức thuế sẽ được tính dựa trên tỷ lệ giữa cường độ carbon của nền kinh tế của quốc gia xuất xứ với cường độ carbon của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Hoa Kỳ sẽ ban hành 1 chính sách mới về cơ chế điều chỉnh carbon xuyên biên giới
Mức thuế sẽ bắt đầu ở mức 55 USD/tấn và tăng 5% so với lạm phát mỗi năm. Ảnh minh họa

Đối với hàng hoá nhập khẩu được sản xuất tại các nền kinh tế minh bạch với dữ liệu đáng tin cậy, mức thuế sẽ được tính dựa trên mức độ mà cường độ carbon trung bình theo ngành cụ thể có liên quan của quốc gia xuất xứ vượt quá cường độ carbon trung bình đối với ngành cụ thể tương đương của Hoa Kỳ; các nhà sản xuất nước ngoài ở những nền kinh tế như vậy có thể sử dụng cường độ carbon của riêng họ. Các nhà nhập khẩu sẽ chỉ trả khoản thuế dựa trên phần phát thải vượt quá hạn ngạch phát thải tương đương của Hoa Kỳ.

Từ năm 2025 đến năm 2028, đường cơ sở carbon của Hoa Kỳ hiện tại sẽ giảm 2,5% mỗi năm so với mức trung bình ban đầu. Bắt đầu từ năm 2029, hạn ngạch sẽ giảm 5% mỗi năm. Mức thuế sẽ bắt đầu ở mức 55 USD/tấn và tăng 5% so với lạm phát mỗi năm. Hàng nhập khẩu được bảo hộ từ các quốc gia kém phát triển nhất sẽ được miễn bất cứ khoản phí nào.

Các nhà sản xuất trong nước bao gồm bất kỳ cơ sở sản xuất cùng loại hàng hóa sơ cấp cần nhiều năng lượng được đề cập trong giai đoạn đầu của việc điều chỉnh biên giới cũng được yêu cầu báo cáo lượng phát thải khí nhà kính theo Chương trình Báo cáo khí nhà kính (GHGRP) của Cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ (EPA).

Các cơ sở như vậy sẽ được yêu cầu báo cáo dữ liệu GHGRP cho cơ quan Kho bạc Hoa Kỳ, cũng như mức tiêu thụ điện hàng năm và sản lượng hàng năm của họ đối với bất kỳ hàng hóa sơ cấp nào theo trọng lượng. Kho bạc sau đó sẽ tính toán cường độ carbon trung bình (bao gồm phạm vi phát thải một và hai) cho từng ngành công nghiệp sử dụng nhiều năng lượng được đề cập trong giai đoạn đầu của điều chỉnh biên giới. Chúng sẽ được tính toán bằng cách sử dụng mã gồm sáu chữ số trên Hệ thống Phân loại công nghiệp Bắc Mỹ (NAICS).

Kể từ năm 2024, các cơ sở có cường độ carbon được tính bằng hoặc thấp hơn cường độ carbon của ngành hiện hành sẽ không bị tính phí; các cơ sở có cường độ carbon cao hơn đường cơ sở trong ngành hiện hành sẽ chỉ phải trả mức thuế trên phần phát thải vượt quá cường độ carbon trung bình của ngành.

Đối với nhập khẩu, đường cơ sở của mỗi ngành sẽ bắt đầu ở mức trung bình của ngành và sau đó giảm trước hết 2,5 điểm phần trăm một năm trong 4 năm và sau đó là 5 điểm phần trăm mỗi năm. Đối với các mã NAICS bao gồm một nhóm hàng hóa không đồng nhất, được sản xuất bằng các quy trình hóa học và/hoặc vật lý khác nhau đòi hỏi lượng năng lượng khác nhau, nhà sản xuất có thể yêu cầu Kho bạc tính toán cường độ carbon trung bình cụ thể. Khoản hoàn lại sẽ được cấp cho hàng hóa mà được xuất khẩu.

75% doanh thu tăng lên mỗi năm sẽ tài trợ cho một chương trình cạnh tranh cho từng ngành công nghiệp được đề cập, từ đó sẽ giúp đầu tư vào các công nghệ mới cần thiết để giảm lượng khí thải carbon. Chương trình tài trợ mới sẽ được mô phỏng theo Đạo luật Giảm phát thải diesel (DERA) và do Kho bạc quản lý với sự hỗ trợ của Bộ Năng lượng và EPA. 25% doanh thu thu được sẽ được gửi vào quỹ do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ quản lý để giúp các nước đang phát triển giảm lượng carbon.

“Đạo luật Cạnh tranh sạch thể hiện một cách tiếp cận mới đầy hứa hẹn để giải quyết ô nhiễm khí hậu dù ở Hoa Kỳ hay ở nước ngoài. Bằng cách đánh thuế nhập khẩu hàng hóa cần nhiều các-bon đồng thời khuyến khích sản xuất sạch hơn tại quê nhà, đề xuất này sẽ góp phần tạo ra một sân chơi bình đẳng cho các nhà sản xuất Hoa Kỳ – giúp đảm bảo lợi thế carbon của Hoa Kỳ và duy trì khả năng cạnh tranh kinh tế của chúng tôi”- Nat Keohane, Chủ tịch Trung tâm Giải pháp khí hậu và năng lượng cho biết.