Thỏa thuận thanh toán giảm phát thải (ERPA) là gì?

Ngân hàng Thế giới là nơi thực hiện nhiều sáng kiến ​​tài chính về khí hậu nhằm khuyến khích hành động vì môi trường và phát triển ít carbon, thích ứng với khí hậu, với mục tiêu chung là giảm phát thải khí nhà kính (GHG). Đối với một số chương trình, tài chính khí hậu được cung cấp trước để hỗ trợ một dự án, trong khi các sáng kiến ​​khác sử dụng một loại hợp đồng cung cấp các khoản thanh toán cho chính phủ, cộng đồng hoặc cá nhân sau khi các hoạt động đã đạt được mức giảm GHG . Các Thỏa thuận thanh toán giảm phát thải này, hay ERPA, cũng có thể giúp các nước đang phát triển xây dựng hồ sơ theo dõi về việc tạo và bán tín chỉ carbon hoặc áp dụng chúng cho các mục tiêu giảm phát thải của riêng họ.  

Trong hơn 20 năm qua, Ngân hàng Thế giới đã chi 2 tỷ USD thanh toán giảm phát thải thông qua hơn 200 ERPA ở 65 quốc gia. Đơn vị Quản lý Quỹ Biến đổi Khí hậu (SCFM) sử dụng ERPA để hỗ trợ các chương trình bảo tồn rừng, giảm sử dụng nhiên liệu bẩn và tăng cường hấp thu năng lượng tái tạo. SCCFM có nhiều quỹ tín thác liên quan đến khí hậu được hỗ trợ bởi các nước tài trợ và khu vực tư nhân, bao gồm Quỹ Đối tác Carbon Lâm nghiệp tập trung vào rừng bền vững và sử dụng đất; Sáng  kiến ​​Carbon cho Phát triển (Ci-Dev) hỗ trợ tiếp cận năng lượng sạch; và Quỹ Đối tác Carbon (CPF) tập trung vào sản xuất và phân phối năng lượng sạch, vận chuyển lượng carbon thấp và quản lý chất thải bền vững.

Để tìm hiểu thêm về ERPA, chúng tôi đã nói chuyện với ba Nhà quản lý Quỹ: Chuyên gia môi trường Matt King (Ci-Dev), Chuyên gia tài chính carbon cấp cao Nuyi Tao (CPF) và Giám đốc tài chính cấp cao Simon Whitehouse (FCPF).

Trước hết, ERPA là gì?

ERPA là một hợp đồng ràng buộc về mặt pháp lý cho phép một bên cung cấp tín chỉ carbon đã được xác minh cho bên kia. Đối với chúng tôi, hợp đồng này thường liên quan đến việc chính phủ hoặc doanh nghiệp ở một quốc gia đang phát triển bán tín chỉ carbon cho các quỹ ủy thác của Ngân hàng Thế giới. Một số điều kiện nhất định chi phối việc trao đổi và các hoạt động cũng như giá cả được đàm phán trước khi ERPA được ký kết: tất cả các bên phải đồng ý về lượng phát thải khí nhà kính cần giảm trong thời gian hợp đồng và bằng phương tiện nào, số tiền tài trợ cũng như số liệu kết quả kích hoạt thanh toán. Các quỹ tín thác của Ngân hàng Thế giới ký ERPA thường có thời hạn từ 5 đến 10 năm và thực hiện thanh toán định kỳ dựa trên kết quả được báo cáo và xác minh.

Ví dụ, vào năm 2019, FCPF đã ký ERPA với chính phủ Mozambique cam kết chi 50 triệu USD để giảm 10 triệu tấn khí thải CO2. Thỏa thuận có thời hạn đến năm 2024, liên quan đến bảo tồn rừng, nông nghiệp thông minh với khí hậu và quản lý đất đai bền vững và hiện đang được tiến hành tốt. Khoản thanh toán đầu tiên dự kiến ​​sẽ diễn ra vào cuối năm 2021.

ERPA giúp kích thích hành động vì khí hậu ở các nước đang phát triển như thế nào?

ERPA cung cấp các ưu đãi tài chính đáng kể để thúc đẩy chính phủ, cộng đồng địa phương, khu vực tư nhân và các bên liên quan khác tham gia và hưởng lợi từ các hoạt động thông minh về khí hậu. Hơn nữa, ERPA thường thể hiện giá trị của chúng trước ngày trả lương và vượt xa khả năng khiến các quốc gia giảm lượng khí thải trong thỏa thuận. Ngay từ giai đoạn đầu của vòng đời, ERPA có thể hoạt động như một công cụ mạnh mẽ để thu hút khu vực tư nhân, điều này có thể mang lại lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài cho cộng đồng nơi các chương trình diễn ra. Điều này là do cam kết tài chính mà ERPA ngụ ý có thể nâng cao niềm tin của nhà đầu tư, thu hút nhiều nhà tài trợ hơn vào chương trình và cuối cùng là thúc đẩy tăng cường đầu tư và giảm phát thải.

Ví dụ, Ci-Dev đã ký kết ERPA trị giá 76 triệu USD với các quốc gia và doanh nghiệp trên khắp Châu Phi và Châu Á hoạt động trong lĩnh vực bếp nấu sạch và hệ thống năng lượng mặt trời gia đình . Các quốc gia và doanh nghiệp này đã sử dụng ERPA của họ với Ci-Dev để tận dụng thêm 250 triệu USD nguồn tài trợ tư nhân từ các ngân hàng và các nhà đầu tư khác.

Hướng dẫn chúng tôi qua quá trình này. ERPA hoạt động như thế nào?

Ví dụ, đối với Ci-Dev, nó có thể bắt đầu với một công ty ở một quốc gia như Madagascar chuyên bán bếp ethanol cho các hộ gia đình nông thôn hiện đang đốt củi để nấu ăn và sưởi ấm. Bếp nấu sạch, hiệu quả không chỉ tốt cho môi trường mà còn tốt cho hoạt động kinh doanh vì lượng khí thải giảm mà chúng mang lại có thể được kiếm tiền và bán. Công ty tham gia ERPA với bên mua (trong trường hợp này là Ci-Dev) cam kết mua lượng giảm phát thải do các hộ gia đình chuyển từ đốt củi sang bếp ethanol tạo ra.

Sau khi các điều khoản được thương lượng và ERPA được ký kết, công ty bán sẽ bắt đầu hoạt động. Theo thời gian, công ty theo dõi doanh số bán hàng và việc sử dụng bếp sạch của hộ gia đình để tính toán mức giảm phát thải. Nó tổng hợp dữ liệu này thành một báo cáo tuân thủ tiêu chuẩn tín chỉ carbon đang được sử dụng, ví dụ: Cơ chế phát triển sạch . Bên thứ ba sẽ kiểm tra và xác minh báo cáo, sau đó báo cáo sẽ được chuyển đến Liên Hợp Quốc, nơi chứng nhận mức giảm phát thải và cấp tín dụng. Các khoản tín dụng này được chuyển cho Ci-Dev, công ty sẽ trả tiền cho công ty về những kết quả đã được chứng minh. Quá trình này thường diễn ra hàng năm trong suốt vòng đời của ERPA.

Ở Madagascar, số tiền thu được từ ERPA đang giúp giảm giá thành bếp lò, cho phép các đối tác địa phương bán chúng cho các hộ gia đình với giá phải chăng. Công ty cũng có thể triển khai đầu tư vốn cổ phần bổ sung vào chương trình sau khi ERPA được ký kết, vì doanh thu bổ sung từ thanh toán carbon đã mang lại lợi nhuận đủ hấp dẫn cho các nhà đầu tư tư nhân. Chương trình đang cho thấy doanh thu từ carbon có thể mở ra thị trường cho nhiên liệu nấu ăn sạch được sản xuất bền vững và bếp nấu hiệu quả đồng thời tận dụng đầu tư tư nhân.

Theo FCPF hoặc CPF, ERPA là hợp đồng giữa Ngân hàng Thế giới với tư cách là cơ quan được ủy thác và chính phủ của một quốc gia tập trung vào việc hạn chế nạn phá rừng hoặc triển khai công nghệ sạch. Việc giảm phát thải được xác minh độc lập, được chứng nhận bởi Liên Hợp Quốc hoặc cơ quan có thẩm quyền khác và các khoản tín dụng được cấp. Ngân hàng Thế giới sau đó mua tín chỉ carbon từ quốc gia đó và chuyển chúng cho những người đóng góp FCPF hoặc CPF, hầu hết trong số đó là các nước phát triển.

Cho đến nay mọi việc vẫn ổn, nhưng những thách thức trong việc ký kết và tiến hành ERPA là gì?

Các hợp đồng thường phức tạp và tốn thời gian để đàm phán, đồng thời việc tín dụng carbon đòi hỏi một đường cong học tập dốc. Đó là lý do tại sao Ngân hàng giúp đỡ các cơ quan có thẩm quyền trong nước và các đối tác thuộc khu vực tư nhân thông qua quy trình ERPA. Các chương trình xây dựng năng lực, giống như các chương trình do Quỹ sẵn sàng của FCPF cung cấp trước khi phát triển ERPA, giúp giảm chi phí giao dịch đó và đưa người bán vào vị thế tốt hơn để tương tác với người mua trong tương lai. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, cả hai bên sẽ đồng ý không tiến hành ERPA nếu, ví dụ, tất cả các hệ thống cần thiết không được triển khai trong khung thời gian tài trợ đã thỏa thuận hoặc nếu một quốc gia quyết định ưu tiên các hoạt động khác.

Do các khoản thanh toán được chuyển đến chính phủ hoặc công ty, cộng đồng địa phương được hưởng lợi như thế nào từ ERPA?

Chắc chắn, ERPA giúp cắt giảm lượng khí thải nhà kính, mang lại lợi ích cho tất cả chúng ta. Nhưng chúng cũng mang lại những cơ hội mới quan trọng cho cộng đồng địa phương và khuyến khích các hoạt động ảnh hưởng trực tiếp đến họ – bao gồm giảm ô nhiễm địa phương, chi phí sinh hoạt và các vấn đề sức khỏe.

Ví dụ, ở Việt Nam , ERPA với CPF đã hỗ trợ phát triển thủy điện nhỏ, mở cửa ngành cho các nhà đầu tư khu vực tư nhân với việc làm mới và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tổng thể, phúc lợi và khả năng tiếp cận năng lượng đáng tin cậy hơn. Dự án đã thúc đẩy phát triển 1.850 megawatt công suất mới ở các thủy điện nhỏ, tăng tỷ trọng trong cơ cấu năng lượng của Việt Nam lên gần 6% vào năm 2018 từ mức gần như bằng 0 vào năm 2008.

Ngay cả trước khi ký ERPA, FCPF yêu cầu các quốc gia phải có Kế hoạch chia sẻ lợi ích trong đó nêu rõ cách thức chia sẻ các khoản thanh toán tín chỉ carbon dựa trên kết quả với người dân bản địa và cộng đồng địa phương tham gia vào các hoạt động giảm phát thải trong cảnh quan rừng. Cộng đồng địa phương và các nhóm bản địa sống trong rừng là chìa khóa thành công của các chương trình này. Kế hoạch chia sẻ lợi ích được thiết kế theo phương thức tham vấn, minh bạch và có sự tham gia và phản ánh ý kiến ​​đóng góp của các bên liên quan, bao gồm cả sự hỗ trợ rộng rãi của cộng đồng bởi những người dân tộc bản địa bị ảnh hưởng. Thông thường, 80 đến 95% lợi ích được chuyển đến cộng đồng địa phương dưới hình thức thanh toán tài chính hoặc các dự án phát triển nhỏ do chính cộng đồng xác định. Các quốc gia như Costa Rica cũng đã lồng ghép Kế hoạch hành động về giới vào các chương trình của họ để hướng tới hỗ trợ nhiều hơn cho phụ nữ.

ERPA có thể hỗ trợ quá trình phục hồi xanh và kiên cường sau đại dịch COVID-19 không?

Vâng, tiềm năng là rất lớn! Tình trạng khẩn cấp về khí hậu không thể được giải quyết chỉ bằng nguồn tài trợ công – chúng ta cần các công cụ tài chính đã được thử nghiệm và thử nghiệm như ERPA để thu hút nhiều nhà đầu tư tư nhân hơn vào hành động. Tài trợ khí hậu dựa trên kết quả được cung cấp thông qua ERPA cũng cung cấp một nguồn thanh khoản thay thế quan trọng vào thời điểm quan trọng này khi ngân sách quốc gia và hỗ trợ phát triển truyền thống đã bị hạn chế để hỗ trợ quá trình phục hồi xanh, kiên cường và toàn diện.

Với việc giới thiệu các Quỹ Ủy thác Ô mới như Quỹ Giảm phát thải Khí hậu (CERF) , Ngân hàng sẽ quản lý và triển khai thế hệ công cụ tài chính tiếp theo, làm việc chăm chỉ hơn và nhanh hơn để mang lại kết quả có tác động hơn. Thông qua CERF, chúng tôi có thể đơn giản hóa hơn nữa các quy trình, tăng tốc thanh toán và đưa tài chính vào như một phần của giải pháp tài chính tổng thể nhằm thúc đẩy hành động về khí hậu và hoạt động trên quy mô lớn – đặc biệt là chuyển từ thí điểm sang tác động. Chúng tôi cũng sẽ có thể mở rộng công việc của mình sang các lĩnh vực mới như rừng ngập mặn, cải cách tài chính và tiếp cận năng lượng tái tạo quy mô lớn cho những người dễ bị tổn thương nhất.

Kể từ khi Ngân hàng Thế giới thành lập quỹ carbon đầu tiên trên thế giới cách đây 20 năm , chúng tôi đã đóng vai trò lãnh đạo quan trọng trong việc phát triển các phương pháp và hợp lý hóa cách thức thực hiện các giao dịch carbon để đạt được hiệu quả cao hơn và tính toàn vẹn của môi trường. Chúng tôi có nhiều kinh nghiệm trong việc giúp các quốc gia, công ty, ngân hàng địa phương và các nhà đầu tư khác hiểu rõ hơn về cách tận dụng các cơ hội kinh tế của phát triển bền vững, ít carbon và thu tiền từ người mua/nhà tài trợ sang người bán. Chúng tôi hiện đang áp dụng điều đó để giúp các quốc gia thực hiện đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và chuẩn bị cho các cơ chế tài chính khí hậu dựa trên kết quả và thị trường carbon đang hình thành theo Thỏa thuận Paris. Các công cụ như ERPA cung cấp một khuôn khổ sáng tạo, an toàn, dựa trên kết quả để khai thác sức mạnh của thị trường và tài chính dựa trên kết quả nhằm giúp các quốc gia định hình quá trình phục hồi thông minh về khí hậu. Chúng tôi tiếp tục rút kinh nghiệm của mình để phát triển và đổi mới các giải pháp tài chính khí hậu nhằm đảm bảo một tương lai xanh, hòa nhập và kiên cường cho tất cả mọi người.

Nguồn: Dịch World bank

Comments